www.piechotabrytyjska.fora.pl

Marines

Zapraszamy do dzielenia sie informacjami na temat regulacji dotyczących brytyjskich artylerzystów.

Vissegerd

Garść regulaminów i opracowań z epoki:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

I jeszcze podręcznik amerykański z epoki:
[link widoczny dla zalogowanych]
Niestety, jest to tylko tom 2, nie zdigitalizowano tomu 1.

See you Wink

Marines

A tu balet artylerii
http://www.youtube.com/watch?v=WX8zqR7c-tw&feature=related

Vissegerd

W kwestii obsługi artylerii okrętowej (bo zbliża się nam Wisłoujście), pomyślałem, że warto zamieścić trochę materiału, który przydać się może osobom mającym chęć wzięcia udziału w obsłudze artylerii okrętowej Wink

Na okrętach Jego Królewskiej Mości ładowanie dział ujęte było w 19 regularnych komend. Dochodziły komendy dodatkowe, nie numerowane, padające w specjalnych okolicznościach.
Do pierwszej salwy używano 18 z nich (numerując kolejno od 1 do 18 ), do pozostałych - 19.

Do każdego działa przewiduje się 6 ludzi, są to: kanonier, dwóch pierwszych pomocników (prawy i lewy), dwóch drugich pomocników (prawy i lewy), chłopiec okrętowy. Dodatkowo marynarze do przepychania działa, im cięższe tym więcej ludzi (nam w rekonstrukcji niepotrzebni).

Komendy:

Prepare battery - "przygotować baterię"* - obsługa ustawia się na pozycjach, luzowane są liny sztaujące** na czas podróży działo (czego na inscenizacji nie ma). Tę komendę wydaje się tylko raz, przy pierwszej salwie.

1. To handspikes - "do handszpaków"*** - nie będziemy wykonywać na reko, dotyczy pomocników.

2. Enter handspikes - ""włożyć handszpaki" - pierwsi wkładają drągi za przednie osie, drudzy przekładają liny przez krążki - nie dotyczy nas****.

3. From battery - "odsunąć działa" - jak w domyśle, odsuwamy na odległość umożliwiającą ładowanie. W naszym przypadku zrobią to pomocnicy.

4. Lay down handspikes - "odłożyć handszpaki" - nie wykonujemy.

5. To spunge. Stop vent. To cartridge - "do przeczyszczenia lufy, zatkać zapał, po ładunek" - niejako potrójna komenda, po prostu czynności wykonywane są w jednym czasie. Pierwszy prawy pomocnik chwyta za wycior, ewentualnie go moczy i przygotowuje się, kanonier zatyka zapał prawą ręką (inaczej niż w artylerii polowej, gdzie zapał zatyka lewą ręką człowiek znajdujący się po prawej stronie działa), a raczej palcem, chłopiec biegnie po ładunek i przynosi go pierwszemu lewemu pomocnikowi.

6. Spunge - "przeczyścić lufę" - 2-3 razy przeciera się lufę (albo tylko pierwszy prawy pomocnik, albo dwóch pierwszych), wyjmuje wycior i go przekłada, chłopiec podaje ładunek pierwszemu lewemu, drugi lewy idzie po pocisk czy inne ustrojstwo, którym się będzie strzelało (w naszym przypadku po przybitkę, historycznie było po kulę, granat, szrapnel, itp.) - umownie dalej pocisk.

7. Cartridge gun - "ładunek w lufę" - pierwszy lewy wkłada ładunek do lufy, prawy przygotowuje się do przybijania, chłopiec odchodzi od działa.

8. Ram cartridge - "przybić ładunek" - pierwszy prawy po trzykrotnym przybiciu odkłada stempel na miejsce.

9. Shot gun - "pocisk w lufę" - pierwszy lewy jeśli jeszcze tego nie zrobił, odbiera od drugiego lewego pocisk i wkłada do lufy (historycznie pierwej mógł być jeszcze np. sabot), następnie przybitkę (w naszym, rekonstrukcyjnym przypadku po prostu wkładamy przybitkę).

10. Ram shot - "przybij pocisk" - pierwszy lewy przybija dwukrotnie, po czym wyjmuje stempel z lufy i odkłada go na miejsce, kanonier zdejmuje palec z zapału.

11. To handspikes - "do handszpaków" - jak w komendzie nr 1 - nie wykonujemy.

12. Enter handspikes - "włożyć handszpaki" - jak w komendzie nr 2 - nie dotyczy

13. To battery - "wysunąć działo" - wypychamy działo na pozycję do strzału.

14. Point gun - "wycelować działo" - dużo różnych czynności, w naszym przypadku działo ma po prostu wystawać odpowiednio przez ambrazurę, być zasztauowane, odpowiada za to kanonier i komenderuje ewentualnie pomocników.

15. Lay down handspikes - "odłożyć handszpaki" - jak komenda nr 4 - nie wykonujemy.

16. Clear vent. Prime - "przetkać zapał, podsypać" - wykonuje kanonier - na imprezie jeśli będzie wiało, użyjemy lontów.

17. To portfire - "po lontownicę" - drugi prawy idzie po lontownicę*****.

18. Raise arm - "podnieś ramię" - drugi prawy chwyta lontownicę lewą reką i trzyma ją ok. 10 cm od otworu zapałowego, kanonier luzuje liny, wszyscy odsuwają się od działa na boki (swoje strony).

19. Fire - "ognia" - oczywiste chyba Smile

Prawy drugi natychmiast po odpaleniu podsypki odsuwa się od działa i odnosi lontownicę na miejsce. Kanonier i drugi lewy zajmują się linami, co znowu nas nie dotyczy.

Po zakończeniu strzelania padały komendy To handspikes oraz Enter handspikes, niedotyczące nas. Następna i ostatnia, ważna komenda to Secure cannon - "zabezpieczyć działo" - oczywiste w naszym przypadku.

Podsumowując, na rekonstrukcji standardowo będziemy wykonywali tylko 13 komend regularnych przy każdej salwie. Przed pierwszą salwą dojdzie jedna komenda i po ostatniej też jedna.

The End...

* - bateria na okręcie może składać się z liczby od 1 do n dział na jednej burcie.

** - w skrócie, odpowiednio zamocowane do stałych części okrętu. Choć nie będziemy mieli tego na rekonstrukcji, może się zdarzyć, że trzeba będzie jakoś działo zaklinować na pozycji do strzału.

*** - nazewnictwo polskie za oryginalnymi tłumaczeniami z XVIII w. Chodzi o specjalne, okute żelazem bądź nie, drągi, służące do przepychania działa i nastawiania, takie powiedzmy "lewary". W regulaminach XW określane są jako drążki celownicze (za Jakubowskim). W artylerii okrętowej używano dwóch, w polowej czterech.

**** - to właśnie tej komendy nie wykonuje się tylko podczas pierwszego ładowania, dlatego jest ich mniej o jedną (historycznie).

***** - lontownica to tak naprawdę "lintstock". Portfire to taka niewielka, krótka (ok. 30-40 cm) lontownica, zwana też świecą, zatknięta na okręcie na czas strzelania w bezpiecznym miejscu, razem z innymi (tzw. "rzymski tort").